BAL ARILARININ İNSANLARA ARMAĞANI; ARI ÜRÜNLERİ
Mustafa KÖSOĞLU1 Banu YÜCEL2
1 Öğr. Gör., Adnan Menderes Üniversitesi Çine Meslek Yüksekokulu, 9500 Çine /AYDIN
2 Doç.Dr., Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü 35100 Bornova / İZMİR
Hasad Hayvancılık Dergisi 2009, Sayı 295 de yayınlanmıştır.
ARI SÜTÜ
Arıların ana arı ve larvalarını beslemede kullandıkları harika besin olan arı sütü normalde koşullarda 6-12 günlük işçi arıların yutak üstü salgı bezlerinden salgıladıkları bir maddedir. Arı sütünün kovan içerinde kullanım amacına bağlı olarak farklı bileşimde ve dolayısıyla farklı kalitede olabilir. Kovanda en yüksek değerde arı sütü ana arı ve ana arı larvalarının beslenmesinde kullanılır. Bu farklı besleme sonucu ana arı hastalıklara karşı direnç kazanmakta, günde kendi ağırlığının iki katı kadar yumurta üretebilmekte ve yıllarca yaşayabilmektedir. Buna karşın işçi arılar kolayca hastalanabilmekte, dişi olduğu halde döl vermemekte ve üretim sezonunda 4-5 hafta yaşayabilmektedirler. Arı sütü süt beyazına yakın krem renkte olup, yapışkan, kendine has bir kokuya ve yakıcı ekşimtrak bir tada sahiptir. Arı sütünde mevcut 10- hydroxy 2- decanoic asit, insan sağlığı için birçok zararlı virüs, bakteri ve fungusa karşı geniş spektrumlu doğal antibiyotik etkisi göstermektedir. Bakteri ve virüslerin gelişmesi ve hastalık yapması, bu serbest yağ asidinde bulunan ‘’ gamma globülin ’’ maddesinin tesiri ile önlenmektedir. Böylece çeşitli viral ve bakteriyel orijinli hastalıklara karşı vücut direnci arttırılmakta ve hastalık yapan mikroorganizmaların gelişmesine engel olunmaktadır.
Bedensel ve zihinsel yorgunluğun giderilmesinde,
Kolestrol, lipid, trigliserid seviyelerin düşürülmesinde,
Bağışıklık sistemini desteklenmesi ve kanser ile hepatit de dahil bütün hastalılara karşı vücudun korunmasında,
Mide ve barsak ile ilgili ülser v.s hastalıkların iyileştirilmesinde,
Kan basıncı düzenleyici etkisi nedeniyle düşük ve yüksek tansiyonun ayarlanmasında,
Salgı sisteminin düzenlenmesinde,
Prostat tedavisinde,
Çocukların zekâ gelişimini hızlandırmada,
Yetişkinlerde unutkanlık ve erken bunama gibi sorunların giderilmesinde,
Sporcuların enerji ihtiyacını karşılamada,
Kozmetikte, cilt hastalıklarının iyileştirilmesinde,
Kansızlıkta, cinsel sorunların, üreme ile ilgili problemlerin giderilmesinde,
Zayıflığı önlemede ve daha birçok rahatsızlıkta son derece yararlı sonuçlar verir.
Arı Sütünün Depolanması ve Kullanımı;
Arı sütü taze olarak satılabilir, işlenmeden dondurulabilir veya soğutularak diğer ürünlere karıştırılabilir ya da farklı kullanım amaçları için liyofilize edilebilir. Liyofilize arı sütü oldukça higroskopik bir tozdur. Bu ürün vakum ile dondurulmuş üründeki suyun buharlaştırılması ile elde edilir. Bu yöntem ile ürünün orijinal karakteristiği korunabilmektedir.
Arı sütünün raf ömrü oldukça kısadır. Arı sütü kısa süreli 0 oC ile 4 oC arasında saklanabilir. En iyi depolama ev dondurucularında ulaşılabilen –17 oC’ nin altındaki depolama koşullarıdır. Ortalama depolama süresi 18 ay olarak tavsiye edilir. Saf arı sütü buzdolabında 7 günden daha fazla tutulmamalıdır. Liyofilize arı sütü ve arı sütünün temel ürünleri genel olarak oda sıcaklığında bazen birkaç yıl depolanabilir.
Tüketimi:
Günlük alınması gerekli doz konusunda değişik görüşler olmakla beraber kg canlı ağırlık başına 10 mg, günde en fazla1 gr belirtilmiştir. Alışkanlık yapmayan, her yaşta alınabilen bir gıda olarak bilinmektedir. Arı sütünün doğal bir besin maddesi olduğunu unutulmamalıdır. Belirtilen dozların üzerinde kullanımı doktor gözetiminde yapılmalıdır. Yemekten yarım saat önce plastik veya tahta kaşıkla birlikte ağızda uzun süre tutularak alınmasında fayda vardır. Arı sütü sağlığa destek amacıyla sürekli tüketilmemeli, yılda iki kez kür şeklinde alınmalıdır